Van ros naar stalen ros

door Henny Molhuysen

Over een week barst het tour-circus los in 's-Hertogenbosch. Laten we daarom eens gaan kijken naar een van de weinige fietsenwinkels met fietsherstelplaats die de Bossche binnenstad nog rijk is en die binnenkort zelfs uitgebreid gaat worden: Korenbrugstraat 10-12-14. De Korenrugstraat is evenals het gehele wijkje De Uilenburg van oudsher verbonden met de haven en met de Sint-Jansstraat waar de daar gelegen stadspoort de Hertogstad met het achterland verbond. De transporten van deze goederen gingen met paard en kar. Er waren dan ook verschillende stalhouderijen gevestigd. De oude naam van het pand nr. 10 herinnert ons daar nog aan: in de zeventiende eeuw komt het voor onder de naam De Grote Breyel. En een breyel is een ijzeren paardebit. Later werd dit pand De Drie Gekroonde Snoeken genoemd: een naam die in verband kan worden gebracht met de bij de haven gelegen Vismarkt. In 1906 was er Koens, de vrachtrijder, gevestigd. Ook deze vervoerde zijn goederen nog met paard en kar. Het pand is onderkelderd, maar deze kelder is volgestort. Het pand nr. 12 heette in de zeventiende eeuw De Drie Molenysers. Dit pand heeft een kelder met tongewelf, die vroeger op straat uitkwam, maar nu alleen vanuit het pand bereikbaar is. In deze kelder is de dichtgemetselde trap naar de straat nog zichtbaar. De kelder is een tijd onbereikbaar geweest, maar was zeker tot ongeveer 1885 in gebruik, te zien aan de geschilderde jaartallen met initialen. In de zeventiende eeuw heette Korenbrugstraat nr. 14 De Rode Schoen. Aan de gevel is nu nog te zien dat er diverse bedrijven in gevestigd zijn geweest. Zo staat er te lezen 'Janssens' en vaag zichtbaar 'Manufacturen en leder Gebrs. Scholte, kantoor overzijde'. Verticaal staan nog de woorden 'en gros'. Janssens handelde in heel verschillende zaken: schoolbenodigdheden en schuimrubber. Ook dit pand heeft een kelder met een tongewelf. Vélocipèdes De fiets kwam op het einde van de 19e eeuw in gebruik als vervoermiddel, na aanvankelijk alleen op kermissen en in circussen te zien te zijn geweest. In 1881 startte in 's-Hertogenbosch Bernard Jansen de fabricage van vélocipèdes. Hij verkocht die in heel Nederland en bezat in de stad zelfs een eigen rijschool, waar men het rijwiel kon leren berijden. Al in 1890 bestond er een Bossche Wielrijdersvereniging. In dat jaar drong deze vereniging er bij het gemeentebestuur op aan om maatregelen te nemen om de veiligheid van het wegverkeer op de 'publieke weg' te garanderen. In de twintigste eeuw werd het fietsen steeds algemener. Meer en meer mensen gingen er gebruik van maken. Niet alleen in 's-Hertogenbosch, maar ook op het platteland. De Gemondse manufacturenhandelaar Wim Kemps begon in 1915 fietsen op bestelling te leveren. Zijn zoon Gerrit vestigde een fietsenhandel in Hintham. Een van diens vier zonen die ook in de fietshandel gingen, Jan, vestigde zich in de binnenstad van 's-Hertogenbosch. In 1960 nam hij de zaak van Piet Bosman in de Kruisstraat over. In die tijd waren er in deze buurt (Minderbroedersstraat, Tweede Korenstraatje) veel kleine fietsenbewaarplaatsen waar ook wel fietsen werden gerepareerd. Jan Kemps kocht in 1970 het pand De Grote Breyel in de Korenbrugstraat. Tien jaar later werd het pand ernaast, De Drie Molenysers, erbij getrokken. De belangstelling voor de fiets groeit nog steeds. Er zijn vele verschillende soorten fietsen en ook de gemotoriseerde tweewielers staan in de belangstelling. In het najaar gaan Jan en zoon Rick Kemps hun Tweewielerhuis uitbreiden met Korenbrugstraat 14, zodat de winkel meer ruimte krijgt. De al lang leegstaande bovenverdieping van De Rode Schoen zal opnieuw een woonfunctie krijgen.

Korenbrugstraat 14

De voorgevel is van eenvoudige, doch harmonische architectuur.
Waardevolle kroonlijst, geprofileerde raamomlijstingen.

Kruisstraat

Koens, vrachtrijder. "De groote Breijel" anno 1603. Een breijel is een ijzeren paardengebit. Latere naam "De drie (of twee) gekroonde Snoeken". H. Scheffers. "De drie Molenijsers" anno 1635. Schüte, pakhuis. "De roode Schoen" anno 1638.

46